Aangezien mensen uiteenlopende fysieke beperkingen kunnen hebben, worden de ruiters in 5 groepen (Grades) ingedeeld. Zo strijden ruiters met een vergelijkbare handicap tegen elkaar. Deze ‘classification’ wordt gebaseerd op uitgebreide keuringen door officiële internationale ‘classifiers’. Hierbij worden de mobiliteit, kracht en coördinatie van de ruiter getest.
Para Equestrian Classification System
Grade I A | Ruiter is beperkt in alle 4 de ledematen, heeft moeite met balans en rompstabiliteit. |
Grade I B | Ruiter heeft een matige rompstabiliteit en beperking in alle 4 ledematen of geen rompstabiliteit in combinatie met goede armfunctie. |
Grade 2 | Ruiter heeft een ernstige beperking van de romp met goede functie van de armen of een ernstige beperking van de armfunctie in combinatie met een milde been beperking of een ernstige beperking aan 1 zijde van het lichaam. |
Grade 3 | Ruiters met matige 1-zijdige beperking, matige beperking van alle 4 de ledematen of ernstige beperking van de armen. Blinde ruiters. |
Grade 4 | Ruiters met een beperking aan 1 of 2 ledematen. Slechtziende ruiters. |
Ook onze ruiters zijn geclassificeerd en hebben ieder hun eigen verhaal ten aanzien van hun beperking(-en):
Nicole den Dulk (Grade I B)
Tijdens een National Hunt training werd Nicole’s paard getackeld door een ander paard. Samen sloegen ze over de kop waarbij het paard bovenop haar terecht kwam. Nicole brak haar rug met een complete dwarsleasie op borstniveau tot gevolg. Sindsdien is ze verlamd aan beide benen en mist ze haar rompstabiliteit.
Rixt van der Horst (Grade 2)
Rixt werd 10 weken te vroeg geboren en liep hierbij meerdere handicaps op door zuurstofgebrek. Ze heeft spastische diplegie, waardoor ze een verhoogde spierspanning in haar benen heeft en haar armfunctie niet optimaal is. Lopen kost hierdoor veel moeite en gaat gepaard met een evenwichtsstoornis. Na haar geboorte heeft ze een longaandoening opgelopen waarna een deel van haar long verwijderd is en ze astma heeft opgelopen. Daarnaast heeft ze een zeldzame nierafwijking en scoliose (een verkromming van haar rug).
Demi Vermeulen (Grade 2)
Demi is geboren met Spina Bifida occulta, een aandoening waarbij de bogen van de wervels in haar rug niet gesloten zijn. Hierdoor heeft ze sterk verminderde kracht in haar benen en deze ontbreekt geheel vanaf haar knieën. Ze kan haar voeten dan ook niet bewegen. Haar rug is niet recht, waardoor dat ze moeite heeft haar balans te houden.
Sanne Voets (Grade 3)
In 2001 kreeg Sanne een ongeluk, waarbij ze bekneld raakte onder haar paard. De fysieke schade kwam bovenop de beperkte beenfuncties die ze sinds haar geboorte al heeft. Hierdoor kan ze weinig kracht zetten in, met name, haar linkerbeen. In 2010 onderging ze een zware operatie die pijnreductie tot doel had, maar haar langdurig veel pijn opleverde.
Frank Hosmar (Grade 4)
In maart 1997 heeft Frank een ongeluk gehad, waarbij hij na een val van een trap in glas belandde. Alle spieren, pezen en zenuwen van zijn rechterhand werden doorgesneden. Als gevolg hiervan heeft hij nauwelijks kracht en gevoel in deze hand en is de functie hiervan beperkt.
Naar aanleiding van de classificatie en hun specifieke beperkingen kunnen ruiters vervolgens dispensatie aanvragen voor hulpmiddelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan aanpassingen aan zadel en hoofdstel, waardoor de ruiter duidelijker zijn hulpen kan geven. In ons team zijn de aanpassingen zeer beperkt. Zo rijdt Nicole met straps om contact met het zadel te houden en hebben diverse ruiters beugels met magneetjes. Soms is een simpel post-elastiek, een lussenteugel of toestemming om een of twee zwepen (ter vervanging van de beenhulp) mee de ring in te mogen nemen voldoende.
Regelmatig krijg ik de vraag of paradressuur wel topsport is. Hier kan ik volmondig ja op antwoorden. De ruiters investeren ziel en zaligheid in hun sport. Niet alleen moeten zij hun paarden trainen en africhten, ook moeten ze alles in het werk stellen om hun lichaam zo sterk en lenig mogelijk te maken. Uren van training worden geïnvesteerd om conditie op te bouwen en zo goed mogelijk te kunnen functioneren met hun beperking(-en). Dit buiten de eventuele medische trajecten waarmee aandoeningen gepaard kunnen gaan.
Vervolgens moeten zij net als valide ruiters een team vormen met hun paard. De tijd dat men op gezapige brave (leen-)paarden reed ligt ver achter ons. We hebben paarden met kwaliteit en expressie. Maar ook met een karakter dat rijkunst van de ruiter vraagt. Het rijden is onder begeleiding van bondscoach Joyce Heuitink en topcoaches als Emmelie Scholtens, Adelinde Cornelissen, Chris Haazen, Coby van Baalen/Debora Pijpers en Dorien van der Lee naar een hoog niveau gebracht.
Tijdens het trainen en het rijden van de proeven staat het Scala der Ausbildung absoluut voorop. De losgelatenheid, het ruggebruik, de rechtgerichtheid, een stille zachte aanleuning met de oortjes het hoogste punt, de juiste stelling en buiging, een goede activiteit en in de hogere proeven ook lengtebuiging, gedragenheid en verzameling zijn essentieel voor een hoge beoordeling. Evenals het precies rijden: alle voltes de juiste maat en afmeting, hoeken rijden, vierkant halthouden en alles op de letter.
De paarden worden top begeleid, door veterinair, fysiotherapeut, smid, gebitsverzorger, etc. Maar alles begint met de inzet van de ruiters. Zij zijn dan ook veelal fulltime met hun sport mee bezig. Topsporters in hart en nieren!
Gr, Brenda Hoogelander
Team veterinair paralympisch dressuur NL